Allereerst wat heeft Samson gezegd? Samsom wil de economie stimuleren door de bestedingen aan te jagen. Niks nieuws, Rutte kwam ook al eens met zo een ballonnetje (die was overigens nog dommer, maar dat terzijde). Samson stelt: “Ik weet zeker dat het mogelijk is om de vermogens van particulieren in beweging te brengen. Ik verwacht dat het kabinet daarin nu alle terughoudendheid laat varen” Hij denkt daarbij aan het vrijmaken van onder meer ontslagvergoedingen die op bankspaarrekeningen en op rekeningen binnen stamrecht bv’s staan. „Ik kan me voorstellen dat er methoden zijn om mensen te verleiden die vermogens vrij te maken”, zegt Samsom.

Als Samson wil verleiden moeten we eerst bekijken waarom ze dat nu niet doen. Daarvoor zijn mijn inziens 4 redenen. Allereerst natuurlijk het economisch slechte tij. In deze situatie houden mensen hun hand op de knip en houden geld achter voor het geval ze dit in de toekomst écht nodig hebben. De consument stimuleren dit nu juist niet te doen is mijns inziens niet alleen tegennatuurlijk maar ook nog eens volstrekt onverantwoordelijk. Maar ach, wat verwachten we nog uit Den Haag als een man die zelf een Saab uit 1999 rijdt u aanmoedigt een nieuwe auto te kopen (Rutte). NB: Een nieuwe auto als economie aanjager?! Goed voorbeeld! Zo’n beetje het enige product dat in ieder geval zeker niét in Nederland gemaakt wordt en dus geen enkele werkgelegenheid steunt/creëert (maar wel in de landen om ons heen)!
Maar goed, terug naar de 4 redenen. De tweede reden is dat ze er nu teveel belasting over moeten betalen – bijvoorbeeld omdat het bovenop het huidige inkomen komt en je er progressief over moet worden afgerekend – en de derde reden is dat je het bedrag moet uitkeren binnen de 1%-sterftekansregel, wat vaak voor veel mensen een te lange periode is. Als laatste zijn leningen vanuit bv’s vaak een mogelijkheid om geld te verkrijgen. Echter deze opnamemogelijkheid wordt vaak niet aangegrepen omdat het opgenomen bedrag ook weer moeten worden terugbetaald.

Hoe zou je dit op kunnen lossen? Aan de eerste reden valt mijns inziens niets te doen. Al die stompzinnige oproepen uit Den Haag ten spijt. Gelukkig laten mensen zich in een economische crisis niet verleiden door onverantwoordelijke opportunistische politici. En dat is maar goed ook!

Als je de tweede beperking wilt weghalen zal je voor de uitkeringen uit stamrecht bv’s een apart IB-tarief moeten hanteren, bijvoorbeeld 20% of 25%. Het tarief zou namelijk (aanzienlijk) lager moeten zijn wil het ook echt een stimulerende werking hebben. Dit lijkt echter onhaalbaar daar de ontslagvergoeding die in de bv is gestort uitstel van loonheffing (IB) heeft verkregen, hierdoor is ze bij uitkering weer IB-belast (omkeerregel). Hierop bij een bv een uitzondering maken zou juist een averechts effect hebben. Diegene die de ontslagvergoeding nu contant laten uitkeren (bijvoorbeeld om het geld direct beschikbaar te hebben) en wel IB afrekenen (vaak in de 52%) zullen puur om fiscaal voordeel te verkrijgen nu ook het bedrag doorstorten naar een stamrecht bv. Dit levert bij de huidige ontslagvergoedingen op zijn minst juist uitstel van de bestedingen op. Daarnaast lijkt me dit in een tijd van bezuinigen niet echt een reëele optie..

Een derde mogelijkheid zou zijn het opheffen of versoepelen van de 1%-sterftekansregel. Dit zou dan in moeten houden dat bij uitkering uit de bankspaarrekening of bv niet langer rekening zou moeten worden gehouden met een minimale looptijd. De eerlijkheid gebied te zeggen dat dit een mogelijkheid zou kunnen zijn.
Maar ook hier geld de averechtse werking voor huidige ontslagvergoedingen. Daarnaast is er nog een probleem. De 1%-sterftekansregel is er juist omdat de bv zich ‘gedraagt’ als een verzekeraar. De bv neemt de ontslagvergoeding onder haar hoede en ‘verzekert’ de gerechtigde van een uitkering. Het afschaffen van de regel heeft vergevorderde consequenties voor verzekeringen tenzij uitdrukkelijk wordt bepaald dat het alleen om stamrecht bv’s en bankspaarrekeningen gaat. Maar ja, wat dan met de mensen die hun ontslagvergoeding in een lijfrente(-verzekering) hebben doorgestort?

Als laatste zou er nog de mogelijkheid zijn de het lenen uit een bv te versoepelen. Echter hier zijn al ruime mogelijkheden voor zolang er maar aan de regels – rente en aflossing – wordt voldaan. Hoogstens kan de overheid dit verder aanmoedigen door aflossing niet verplicht te stellen zolang het restant in de bv de totale belastingclaim kan voldoen (bijvoorbeeld tot een maximum van 50% van de totale som). Echter gezien de problemen die de fiscus nu al heeft met leningen uit bv’s en de aangescherpte controle waarmee het bezig is lijkt dit niet echt voor de hand liggend.

Kortom, ik zie het er niet van komen. Het zal wel weer het zoveelste onnozele ballonnetje zijn waar we maar beter niet zo veel waarde aan kunnen hechten.

Rogier Kemme
Kemmelot stamrecht bv specialist